TRUNG TÂM TƯ VẤN PHÁP LUẬT TP.HCM

Tham khảo 05 Bản án về tranh chấp hợp đồng đặt cọc và phạt cọc

Hiện nay, để đảm bảo thực hiện hợp đồng như mong muốn của bên yêu cầu giao dịch thì các bên thường tiến hành kí kết hợp đồng đặt cọc. Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về đặt cọc và Hội đồng thẩm phán TANDTC cũng đã có Nghị quyết 01/2003/NQ-HĐTP để hướng dẫn giải quyết tranh chấp hợp đồng dân sự có đặt cọc. Tuy nhiên, trên thực tế việc giải quyết tranh chấp không đơn giản.

Học viện Tư pháp: Hội nghị khoa học tập huấn “Áp dụng pháp luật về đất đai, nhà ở trong hoạt động hành nghề công chứng, đấu giá”

Thực hiện Quyết định số 250/QĐ-HVTP ngày 03/02/2025 của Giám đốc Học viện Tư pháp về việc giao nhiệm vụ tổ chức Hội nghị tập huấn; Kế hoạch số 251/KH-HVTP ngày 26/02/2025 về tổ chức Hội nghị khoa học tập huấn “Áp dụng pháp luật về đất đai, nhà ở trong hoạt động hành nghề công chứng, đấu giá”, Cơ sở tại TP. Hồ Chí Minh đã phối hợp với Khoa Đào tạo Công chứng viên và các chức danh khác – Học viện Tư pháp tổ chức Hội nghị khoa học tại phường Phan Thiết, tỉnh Lâm Đồng.

Một số vướng mắc khi tạm ngừng phiên tòa

Tạm ngừng phiên tòa là quy định mới được bổ sung trong BLTTHS năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2021 nhằm đảm bảo việc xét xử nhanh chóng, kịp thời, tránh kéo dài thời gian giải quyết vụ án hình sự, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể tham gia tố tụng. Tuy nhiên, thực tiễn áp dụng vẫn còn gặp một số vướng mắc, bất cập.

Bàn về thủ tục xóa thế chấp trong việc thực hiện giao dịch bảo đảm

Tóm tắt: Bài viết phân tích thủ tục xóa thế chấp trong khuôn khổ pháp luật hiện hành và thực tiễn áp dụng tại các Văn phòng đăng ký đất đai. Kết quả nghiên cứu cho thấy còn tồn tại sự thiếu thống nhất: một số nơi cho phép xử lý đồng thời việc xóa và đăng ký mới, trong khi nhiều nơi khác buộc phải xóa xong mới tiếp nhận giao dịch tiếp theo. Cách hiểu “xóa trước – đăng ký sau” không có căn cứ pháp lý, gây phát sinh thủ tục kép, kéo dài thời gian và tăng chi phí cho các bên. Trên cơ sở đó, bài viết kiến nghị rút ngắn thời hạn xử lý đối với trường hợp chỉ xóa, cho phép xử lý đồng thời khi có nhu cầu đăng ký mới, ban hành hướng dẫn liên ngành thống nhất, xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử liên thông và tăng cường cơ chế phối hợp, giám sát. Bài viết làm rõ sự khác biệt giữa bản chất pháp lý của việc chấm dứt thế chấp và cách thức áp dụng hành chính trong thực tiễn, từ đó đề xuất các cải cách nhằm nâng cao tính minh bạch, thống nhất và hiệu quả của hệ thống đăng ký giao dịch bảo đảm.
Từ khóa: Xóa thế chấp, Đăng ký thế chấp, Chấm dứt hợp đồng thế chấp, Tài sản bảo đảm, Bảo đảm nghĩa vụ.

Án lệ, nguyên tắc thiện chí và thực tiễn áp dụng pháp luật về hợp đồng đặt cọc

Tóm tắt:Bài viết phân tích bản án dân sự phúc thẩm số 227/2025/DS-PT liên quan đến tranh chấp hợp đồng đặt cọc. Qua đó, làm rõ sự cần thiết áp dụng nguyên tắc thiện chí, trung thực trong việc giải quyết tranh chấp. Nhóm tác giả chỉ ra rằng, Tòa án cấp phúc thẩm đã chưa đánh giá đúng mức hành vi thiếu thiện chí của bên nhận đặt cọc. Dẫn đến phán quyết thiếu sức thuyết phục và chưa phù hợp với án lệ số 25/2018/AL của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Trên cơ sở lý luận và thực tiễn xét xử, bài viết kiến nghị hoàn thiện cách thức áp dụng pháp luật. Đồng thời, nhấn mạnh vai trò của án lệ trong việc định hướng thống nhất xét xử.
Từ khóa: Hợp đồng đặt cọc, thiện chí, án lệ, phạt cọc, Bộ luật Dân sự.

Sau ngày 01/01/2026, “tài sản số” được công nhận và quản lý như thế nào?

Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 (Luật CNCNS 2025) có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, lần đầu tiên định nghĩa và phân loại “tài sản số” trong pháp luật Việt Nam, đồng thời đặt ra cơ chế quản lý, điều kiện kinh doanh với một số dịch vụ liên quan. Đây là hành lang pháp lý để doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân khi giao dịch, bảo đảm, góp vốn, thừa kế các dạng tài sản tồn tại dưới dạng dữ liệu số.

Tính pháp lý của điều khoản “không được hủy ngang” trong hợp đồng ủy quyền

Tóm tắt: Việc sử dụng điều khoản “không được hủy ngang” trong hợp đồng ủy quyền, đặc biệt đối với giao dịch bất động sản, đang đặt ra nhiều hệ quả pháp lý phức tạp và mâu thuẫn với nguyên tắc tự do ý chí trong pháp luật dân sự. Thông qua phân tích cấu trúc pháp lý của quan hệ ủy quyền và thực tiễn xét xử, bài viết cho thấy quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng là quyền luật định không thể bị loại trừ bằng thỏa thuận thông thường. Kết hợp phương pháp so sánh với pháp luật nước ngoài, cùng với phân tích bản án qua thực tiễn xét xử và thực trạng hành nghề công chứng, nghiên cứu đặt ra giới hạn áp dụng hợp pháp của điều khoản này và đề xuất cơ chế kiểm soát chuyên sâu đối với công chứng viên. Qua đó, bài viết góp phần làm rõ ranh giới giữa quyền định đoạt cá nhân và yêu cầu bảo vệ trật tự pháp lý trong giao dịch dân sự, để đưa ra kiến nghị hoàn thiện pháp luật để phòng ngừa hành vi lách luật và xâm phạm quyền tài sản dưới hình thức ủy quyền giả tạo.Từ khóa: Hợp đồng ủy quyền, Hủy ngang, Đơn phương chấm dứt, Ủy quyền toàn quyền, Ủy quyền lại, Thời hạn ủy quyền

Báo cáo tình hình hoạt động và nhân sự Ban Chấp hành Trung ương Hội Phổ biến và Tham vấn pháp luật Việt Nam

Ngày 20/6/2025, Hội Phổ biến và Tham vấn pháp luật Việt Nam đã gửi báo cáo số 0335/BC-HPB đến lãnh đạo Bộ Tư pháp và Bộ Nội vụ về tình hình hoạt động và nhân sự trong Ban Chấp hành Trung ương Hội.